Kiểm thử chấp nhận, hay còn được biết đến với tên gọi Acceptance Testing, trở thành một bước không thể thiếu trong quy trình kiểm thử phần mềm. Nhưng thực sự, Acceptance Testing là gì và tại sao nó lại có vai trò quan trọng như vậy trong quá trình phát triển phần mềm? Bài viết này sẽ dẫn dắt bạn qua một hành trình chi tiết để khám phá vấn đề này.

Acceptance testing là gì?

Acceptance Testing - Kiểm thử chấp nhận là gì? Đây là một câu hỏi mà nhiều người làm phần mềm thường gặp phải khi tham gia vào các dự án phát triển phần mềm. Kiểm thử chấp nhận là một quá trình kiểm tra xem sản phẩm phần mềm có đáp ứng được các yêu cầu và mong đợi của khách hàng hay không.
Kiểm thử chấp nhận có thể được thực hiện bởi khách hàng, người dùng cuối, nhà cung cấp hoặc bên thứ ba. Kiểm thử chấp nhận có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và hài lòng của khách hàng.

UAT - User Acceptance Testing là gì?

UAT test là gì? UAT là viết tắt của User Acceptance Testing, nghĩa là kiểm thử chấp nhận của người dùng. Đây là một giai đoạn quan trọng trong quá trình phát triển phần mềm, khi mà sản phẩm đã được hoàn thiện và sẵn sàng được trình bày cho khách hàng hoặc người dùng cuối.
Mục tiêu của UAT là đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng được các yêu cầu và mong đợi của khách hàng, cũng như đạt được các tiêu chí chất lượng và an toàn. UAT cũng giúp phát hiện và khắc phục các lỗi hoặc vấn đề còn tồn tại trước khi sản phẩm được triển khai rộng rãi.

Lợi ích của việc sử dụng acceptance testing

Acceptance testing có nhiều lợi ích cho cả nhà phát triển và khách hàng, như sau:

• Acceptance testing giúp đảm bảo rằng sản phẩm phần mềm đáp ứng được các yêu cầu và mong đợi của khách hàng. Bằng cách thực hiện acceptance testing, nhà phát triển có thể xác nhận rằng sản phẩm phần mềm hoạt động đúng như mong muốn, không có lỗi nghiêm trọng, và tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng.
• Acceptance testing giúp tăng cường sự hài lòng và tin tưởng của khách hàng. Khi khách hàng tham gia vào quá trình acceptance testing, họ có thể kiểm tra và phản hồi về sản phẩm phần mềm trước khi sử dụng. Điều này giúp họ cảm thấy được tôn trọng và quan tâm, cũng như tăng cường sự hợp tác và giao tiếp giữa hai bên.
• Acceptance testing giúp tiết kiệm thời gian và chi phí. Khi acceptance testing được thực hiện kỹ lưỡng, nhà phát triển có thể phát hiện, sửa chữa các lỗi và vấn đề trong sản phẩm phần mềm trước khi nó được triển khai. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro và chi phí liên quan đến việc bảo trì, sửa chữa, hoặc thay thế sản phẩm phần mềm sau khi nó đã được giao cho khách hàng.

Như vậy, acceptance testing là một quá trình quan trọng và có ích trong việc phát triển sản phẩm phần mềm. Acceptance testing không chỉ giúp nhà phát triển cải thiện chất lượng của sản phẩm phần mềm, mà còn giúp khách hàng tăng cường sự hài lòng và tin tưởng vào sản phẩm phần mềm.

Điều kiện để thực hiện acceptance testing

Để thực hiện acceptance testing, cần phải có một số điều kiện như sau:

• Có sự tham gia của các bên liên quan, bao gồm khách hàng, người dùng, nhà phát triển và nhà cung cấp.
• Có một bộ tiêu chí đánh giá rõ ràng, dựa trên các yêu cầu chức năng và phi chức năng của sản phẩm.
• Có một kế hoạch kiểm tra chi tiết, bao gồm các ca kiểm tra, dữ liệu kiểm tra, phương pháp kiểm tra và công cụ kiểm tra.
• Có một môi trường kiểm tra độc lập, tách biệt với môi trường phát triển và kiểm thử.
• Có một quy trình theo dõi và báo cáo kết quả kiểm tra, cũng như xử lý các lỗi phát sinh.

Quy trình thực hiện acceptance testing

Quy trình thực hiện kiểm thử chấp nhận thường bao gồm nhiều bước để đảm bảo rằng hệ thống hoặc ứng dụng đáp ứng đúng các yêu cầu và mong đợi của người sử dụng cuối cùng. Dưới đây là một hướng dẫn tổng quan về quy trình thực hiện kiểm thử chấp nhận:

• Xác định yêu cầu chấp nhận: Xác định và hiểu rõ yêu cầu chấp nhận từ phía khách hàng hoặc người sử dụng cuối. Đặt ra các tiêu chí cụ thể và các kịch bản kiểm thử dựa trên yêu cầu này.
• Lập kế hoạch kiểm thử: Phát triển kế hoạch kiểm thử chấp nhận, bao gồm tài nguyên, lịch trình, và các bước chi tiết của quy trình.
• Chuẩn bị dữ liệu và môi trường: Chuẩn bị dữ liệu kiểm thử cần thiết để thực hiện các kịch bản kiểm thử. Thiết lập môi trường kiểm thử tương tự với môi trường sản xuất.
• Thực hiện kiểm thử: Thực hiện các kịch bản kiểm thử dựa trên yêu cầu và tiêu chí chấp nhận đã xác định. Ghi lại kết quả kiểm thử và các vấn đề phát sinh.
• Giải quyết vấn đề: Nếu phát hiện lỗi hoặc vấn đề, ghi chú chi tiết và báo cáo cho đội phát triển. Đội phát triển sửa lỗi và triển khai các cập nhật khi cần thiết.
• Tự động hóa kiểm thử (tuỳ chọn): Cân nhắc sử dụng công cụ tự động hóa kiểm thử để tăng cường hiệu suất và tái sử dụng.
• Kiểm tra yêu cầu chấp nhận: Kiểm tra rằng tất cả các yêu cầu chấp nhận đã được đáp ứng đúng cách. Kiểm tra xem hệ thống có đáp ứng các tiêu chí chấp nhận hay không.
• Xác nhận chấp nhận: Nếu tất cả các yêu cầu chấp nhận được đáp ứng, tiến hành xác nhận chấp nhận từ phía khách hàng hoặc người sử dụng cuối.
• Triển khai: Sau khi nhận được xác nhận chấp nhận, triển khai hệ thống hoặc ứng dụng vào môi trường sản xuất.
• Đánh giá và rút kinh nghiệm: Đánh giá quá trình kiểm thử chấp nhận để rút kinh nghiệm và cải thiện cho các dự án tương lai.

Phân loại acceptance testing

Có nhiều loại acceptance testing khác nhau, tùy thuộc vào mục đích, đối tượng và phạm vi của việc kiểm tra. Dưới đây là một số loại acceptance testing phổ biến:

Alpha & Beta Testing

Đây là hai giai đoạn của acceptance testing được thực hiện bởi nhà phát triển và một nhóm người dùng được lựa chọn. Alpha testing là giai đoạn đầu tiên, khi sản phẩm phần mềm vẫn còn ở trạng thái chưa hoàn thiện và có thể có nhiều lỗi.
Mục tiêu của alpha testing là tìm ra các lỗi nghiêm trọng và cải thiện tính ổn định của sản phẩm. Beta testing là giai đoạn thứ hai, khi sản phẩm phần mềm đã gần hoàn thiện và sẵn sàng để ra mắt. Mục tiêu của beta testing là thu thập phản hồi từ người dùng về tính năng, giao diện, hiệu suất và khả năng sử dụng của sản phẩm.

Contract Acceptance Testing

Đây là loại acceptance testing được thực hiện bởi khách hàng để xác nhận rằng sản phẩm phần mềm tuân thủ các điều khoản và điều kiện được quy định trong hợp đồng giữa nhà phát triển và khách hàng. Contract acceptance testing có thể bao gồm các kiểm tra về chức năng, phi chức năng, an ninh, tuân thủ và khả năng tương thích của sản phẩm.

Regulation Acceptance Testing

Đây là loại acceptance testing được thực hiện bởi một cơ quan quản lý hoặc chính phủ để kiểm tra xem sản phẩm phần mềm có tuân thủ các quy định, tiêu chuẩn và luật lệ liên quan hay không. Regulation acceptance testing có thể liên quan đến các lĩnh vực như y tế, tài chính, giáo dục, an ninh quốc gia và môi trường.

Operational Acceptance Testing

Đây là loại acceptance testing được thực hiện bởi người dùng cuối để kiểm tra xem sản phẩm phần mềm có hoạt động tốt trong môi trường thực tế hay không. Operational acceptance testing có thể bao gồm các kiểm tra về khả năng vận hành, bảo trì, sao lưu, phục hồi và an toàn của sản phẩm.

Black Box Testing

Đây là một kỹ thuật kiểm tra chung được áp dụng cho nhiều loại acceptance testing. Black box testing là khi người kiểm tra chỉ biết về các yêu cầu và kết quả mong muốn của sản phẩm phần mềm, nhưng không biết về cấu trúc, mã nguồn hoặc logic bên trong của nó. Black box testing giúp kiểm tra xem sản phẩm phần mềm có hoạt động theo mong muốn hay không, mà không bị ảnh hưởng bởi các chi tiết kỹ thuật.

Xem thêm: Kiểm thử hộp đen vs. Kiểm thử hộp trắng và Kiểm thử hộp xám

Điểm khác nhau giữa System Testing và Acceptance Testing

System Testing và Acceptance Testing là hai loại kiểm thử phần mềm quan trọng, nhưng có những điểm khác nhau cần lưu ý. Một số điểm khác nhau giữa System Testing và Acceptance Testing có thể được liệt kê như sau:

Kiểm thử chấp nhận không chỉ là một bước cuối cùng trong chuỗi kiểm thử mà còn là cột mốc quan trọng đánh dấu sự chuẩn bị để sản phẩm chạm tới tay người dùng. Điều này không chỉ mang lại sự chắc chắn về tính ổn định mà còn là động lực mạnh mẽ để đưa sản phẩm lên một tầm cao mới. Hãy nhớ rằng kiểm thử chấp nhận không phải là một trở ngại mà là một cơ hội. Cơ hội để tận dụng phản hồi từ thực tế, để nắm bắt nhu cầu thực sự của khách hàng, và để tạo ra một sản phẩm không chỉ đáp ứng mà còn vượt quá mong đợi.