Tư duy Design Thinking là một phương pháp sáng tạo tập trung vào con người, giúp giải quyết vấn đề và đưa ra giải pháp mới dựa trên nhu cầu của người dùng. Áp dụng tư duy Design Thinking vào doanh nghiệp mang lại nhiều lợi ích đáng kể. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về tư duy thiết kế qua bài viết sau đây.

Design thinking - Tư duy thiết kế giải quyết vấn đề

Tư duy thiết kế là một quy trình sáng tạo và phản biện, giúp chúng ta giải quyết các vấn đề phức tạp và tạo ra những giải pháp đáp ứng nhu cầu của người dùng. Tư duy thiết kế bao gồm năm giai đoạn chính. Trong mỗi giai đoạn, chúng ta cần thực hiện các hoạt động khác nhau, như nghiên cứu, phỏng vấn, phân tích, lựa chọn, thiết kế, phát triển sản phẩm/giải pháp và đánh giá.

Mục tiêu của tư duy thiết kế là tạo ra những sản phẩm, dịch vụ hoặc giải pháp mang lại trải nghiệm tốt nhất cho người dùng, đồng thời đảm bảo tính khả thi, hiệu quả và bền vững. Tư duy thiết kế được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như kinh doanh, giáo dục, y tế, xã hội và nghệ thuật.

Tư duy thiết kế là một quy trình lặp đi lặp lại, không tuân theo một trình tự cố định mà có thể điều chỉnh linh hoạt theo từng bối cảnh và vấn đề. Tư duy thiết kế không chỉ là một công cụ mà còn là một tư duy nhằm khuyến khích sự thấu hiểu, sự cộng tác, sự thử thách và sự đổi mới. Tư duy thiết kế giúp chúng ta giải quyết các vấn đề một cách hiệu quả, sáng tạo và có ý nghĩa.

Quy trình 5 bước tư duy thiết kế

Quy trình tư duy thiết kế là một phương pháp sáng tạo để giải quyết vấn đề và đưa ra giải pháp mới dựa trên nhu cầu của người dùng. Nó bao gồm 5 bước cơ bản sau đây:

Đồng cảm (Empathy)

Giai đoạn đồng cảm là bước đầu tiên trong quy trình tư duy thiết kế. Đây là giai đoạn quan trọng giúp bạn hiểu rõ nhu cầu, mong muốn và hành vi của người dùng. Mục tiêu của giai đoạn này bao gồm:

• Phát triển sự thấu hiểu sâu sắc về người dùng: Giai đoạn này giúp bạn đặt mình vào vị trí của người dùng để cảm nhận được những gì họ đang trải qua.
• Xác định những vấn đề mà người dùng đang gặp phải: Bằng cách hiểu rõ người dùng, bạn có thể xác định được những vấn đề mà họ đang gặp phải và cần được giải quyết.
• Thu thập thông tin để tạo ra giải pháp phù hợp: Giai đoạn đồng cảm cung cấp thông tin cần thiết để bạn tạo ra giải pháp đáp ứng nhu cầu và mong muốn của người dùng.

Xác định (Define)

Giai đoạn xác định là bước thứ hai trong quy trình tư duy thiết kế. Sau khi thu thập thông tin về người dùng trong giai đoạn đồng cảm, giai đoạn xác định giúp bạn xác định rõ ràng vấn đề cần giải quyết. Mục tiêu của giai đoạn xác định gồm:

• Chuyển đổi những thông tin thu thập được về người dùng thành một vấn đề cụ thể cần giải quyết.
• Đảm bảo rằng vấn đề được xác định rõ ràng, súc tích và dễ hiểu.
• Tạo nền tảng cho việc phát triển giải pháp trong các giai đoạn tiếp theo.

Lên Ý tưởng (Ideate)

This is the stage where many unique and diverse ideas are generated, often using tools such as drawings, diagrams, flashcards, brainstorming, etc. to promote connection and development of ideas. The goals of the ideation phase are:

• Tạo ra nhiều ý tưởng giải pháp đa dạng, không gò bó trong khuôn khổ.
• Khuyến khích tư duy sáng tạo và đột phá.
• Chọn ra những ý tưởng tiềm năng để phát triển xa hơn.

Prototype

Giai đoạn hiện thực là bước thứ tư trong quy trình tư duy thiết kế. Đây là giai đoạn chuyển các ý tưởng thành các nguyên mẫu (prototype) có thể kiểm tra được, thường là các sản phẩm đơn giản, rẻ tiền và nhanh chóng để có thể lấy được phản hồi từ người dùng. Mục tiêu của giai đoạn hiện thực gồm: Chuyển đổi ý tưởng thành bản mẫu cụ thể để có thể kiểm tra và đánh giá; Nhận phản hồi từ người dùng để cải thiện ý tưởng và Giảm thiểu rủi ro và chi phí phát triển giải pháp.

Test

Giai đoạn kiểm tra là bước thứ năm và cũng là bước cuối cùng trong quy trình tư duy thiết kế. Đây là giai đoạn thử nghiệm các nguyên mẫu với người dùng thực tế, thu thập và phân tích dữ liệu, đánh giá hiệu quả và tiến hành cải tiến hoặc lặp lại quy trình. Mục tiêu của giai đoạn kiểm tra bao gồm:

• Đánh giá hiệu quả của giải pháp: Xác định xem giải pháp có đáp ứng được nhu cầu của người dùng và mục tiêu đề ra hay không.
• Thu thập phản hồi từ người dùng: Nhận phản hồi từ người dùng để hiểu rõ hơn về trải nghiệm của họ và những điểm cần cải thiện.
• Cải thiện giải pháp: Dựa trên phản hồi từ người dùng, cải thiện giải pháp để nâng cao hiệu quả và trải nghiệm người dùng.

Những lợi ích khi áp dụng tư duy thiết kế

Tư duy thiết kế là một phương pháp giải quyết vấn đề sáng tạo, hiệu quả và đặt con người làm trung tâm. Tư duy thiết kế có thể áp dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau, từ sản phẩm, dịch vụ, kinh doanh cho đến giáo dục, xã hội và cá nhân. Áp dụng tư duy thiết kế trong công việc và cuộc sống mang đến nhiều lợi ích đáng kể.

Tư duy thiết kế giúp bạn khám phá và hiểu rõ nhu cầu, mong muốn và vấn đề của người dùng. Bằng cách quan sát, phỏng vấn, thử nghiệm và thu thập phản hồi từ người dùng, bạn có thể tạo ra những giải pháp phù hợp và mang lại giá trị cho họ. Tư duy thiết kế cũng giúp bạn xây dựng lòng tin và sự liên kết với người dùng, tăng cường sự hài lòng và trung thành của họ.

Tư duy thiết kế khuyến khích bạn sáng tạo và đổi mới. Tư duy thiết kế không giới hạn bạn trong những giải pháp đã có sẵn, mà thách thức bạn suy nghĩ ra những ý tưởng mới mẻ, độc đáo và khác biệt.

Bạn có thể sử dụng những công cụ như bản vẽ, mô hình hoá, nguyên lý 5W1H (Who, What, When, Where, Why, How) để khai thác tiềm năng sáng tạo của bản thân và đội nhóm. Tư duy thiết kế cũng giúp bạn thích nghi và linh hoạt với những thay đổi và không ngừng cải tiến sản phẩm hay dịch vụ của mình.

Tư duy thiết kế tạo ra những giải pháp hiệu quả và bền vững. Tư duy thiết kế không chỉ quan tâm đến việc giải quyết vấn đề hiện tại, mà còn nhìn xa hơn vào tương lai và ảnh hưởng của giải pháp đó đến môi trường, xã hội và kinh tế.

Tư duy thiết kế cũng giúp bạn tiết kiệm chi phí và thời gian bằng cách kiểm tra nhanh những ý tưởng trước khi triển khai quy mô lớn. Bạn có thể sử dụng những công cụ như nguyên lý MVP (Minimum Viable Product), Lean Canvas hay Business Model Canvas để xác định giả thuyết, mục tiêu và chỉ số đánh giá của sản phẩm hay dịch vụ của mình.

Ví dụ về design thinking

Tư duy thiết kế design thinking được nhiều tập đoàn lớn nghiên cứu và ứng dụng như Apple, Google, Samsung, etc. Với phương thức này, mỗi cá nhân trong tổ chức luôn tích cực vận dụng sự nhạy bén, tinh tế và tính nghệ thuật trong tư duy vào cải tiến sản phẩm. Dưới đây là ví dụ tiêu biểu về design thinking đối với Google Maps.

• Vấn đề: Khó khăn trong việc tìm kiếm địa điểm và di chuyển trong thành phố.
• Giải pháp: Google Maps cung cấp bản đồ trực quan, thông tin chi tiết về địa điểm và hướng dẫn di chuyển bằng nhiều phương tiện.
• Cách tiếp cận: Google Maps áp dụng Design Thinking để nghiên cứu hành vi di chuyển của người dùng, từ đó phát triển giao diện dễ sử dụng và các tính năng hữu ích như tìm kiếm địa điểm bằng giọng nói, định vị GPS, xem ảnh thực tế của địa điểm.

Design thinking là một phương pháp sáng tạo hiệu quả có thể áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Việc áp dụng design thinking giúp doanh nghiệp và tổ chức giải quyết vấn đề, phát triển sản phẩm và dịch vụ đáp ứng nhu cầu của người dùng, từ đó đạt được thành công và tạo ra tác động tích cực cho xã hội.