Trong đời sống hoặc công việc, giao tiếp không chỉ dừng lại ở việc nói mà còn phụ thuộc phần nhiều vào khả năng lắng nghe. Đây là yếu tố then chốt giúp bạn tiếp nhận thông tin và xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với người khác. Vậy làm sao để có một khả năng lắng nghe tốt? Kounselly sẽ bật mí cho bạn trong bài viết sau.
Kỹ năng lắng nghe trong giao tiếp quan trọng thế nào?
Lắng nghe không chỉ là tiếp nhận thông tin từ người khác mà nó còn bao hàm cả việc tập trung và thấu hiểu. Nghe đúng thì mới có thể hiểu đúng, điều này cũng tương tự trong mọi trường hợp. Nếu bạn bỏ sót hoặc không hiểu được yêu cầu của sếp, khách hàng hoặc những người xung quanh thì khó lòng mà thực hiện các hành động tiếp theo đúng cách.
Việc rèn luyện kỹ năng nghe mỗi ngày sẽ là tiền đề giúp bạn nâng cao khả năng giao tiếp. Và, đó cũng là tiền đề cho:
- Những mối quan hệ xã hội có sự gắn kết cao.
- Hạn chế căng thẳng khi có xung đột và giải quyết vấn đề tốt hơn.
- Nâng cao hiệu suất của bản thân trong mọi hoạt động sống và công việc.
- Phát triển bản thân từng ngày thông qua việc tiếp nhận kiến thức và quan điểm từ mọi người xung quanh.
Yếu Tố Cơ Bản của Kỹ Năng Lắng Nghe
Vậy thế nào là người có kỹ năng lắng nghe tốt? Họ sẽ là những người sở hữu các yếu tố sau:
- Sự tập trung và chú ý: Sự tập trung sẽ giúp người nghe không bỏ lỡ thông tin quan trọng và kết nối hơn trong cuộc giao tiếp, từ đó họ hiểu vấn đề một cách sâu sát nhất.
- Hiểu và phân tích thông tin: Chỉ nghe lời nói đơn thuần thôi là chưa đủ mà các yếu tố như ngữ điệu, ngôn ngữ cơ thể hay cảm xúc của người nói cũng đóng vai trò bổ nghĩa cho thông điệp. Hãy cố gắng hiểu sâu hơn về câu chuyện và ý nghĩa ẩn sau những từ ngữ.
- Phản hồi một cách thích hợp: Phản hồi có thể là việc đồng ý, chia sẻ quan điểm của bạn hoặc đưa ra những gợi ý, giải pháp. Điều quan trọng là phải thể hiện sự tôn trọng và thấu hiểu đối với người đối diện.
Các Phương Pháp Rèn Luyện Kỹ Năng Lắng Nghe
Có rất nhiều dạng kỹ năng lắng nghe khác nhau, phổ biến nhất là 3 loại: Lắng nghe đồng cảm, lắng nghe tư duy và lắng nghe phân biệt. Dù bạn muốn cải thiện khả năng lắng nghe nào thì đều có thể rèn luyện bằng các cách sau:
Lắng nghe chủ động và tích cực
Khi lắng nghe chủ động, bạn không chỉ nghe những lời nói mà còn chú ý đến cảm xúc, ngôn ngữ cơ thể và các tín hiệu phi ngôn ngữ khác của người nói. Hãy duy trì sự tập trung cao độ và thể hiện sự quan tâm bằng cách gật đầu, sử dụng từ ngữ khuyến khích như "Vâng", "Tôi hiểu" hoặc khai thác thêm thông tin từ họ bằng nhiều câu hỏi gợi mở khác.
Tập trung vào cuộc giao tiếp
Một sự tập trung cao độ sẽ là phương thức hiệu quả nhất để tập luyện bất kỳ kỹ năng nào, và lắng nghe cũng không ngoại lệ. Bạn hãy cố gắng ghi nhớ những gì người đối diện nói càng nhiều càng tốt và tránh xa các yếu tố gây xao nhãng khác như điện thoại, máy tính hoặc môi trường nhiều tiếng ồn. Luôn giữ sự tương tác bằng mắt hoặc ít nhất là quan sát ngôn ngữ cơ thể của người đối diện.
Không nên ngắt lời
Ngắt lời người khác không chỉ thể hiện sự thiếu tôn trọng mà còn làm gián đoạn mạch suy nghĩ của họ. Hãy kiên nhẫn và để người nói hoàn thành ý của mình trước khi bạn đưa ra phản hồi. Điều này giúp tạo ra một môi trường giao tiếp thoải mái và tôn trọng lẫn nhau.
Thấu hiểu khi lắng nghe
Thấu hiểu khi lắng nghe không chỉ dừng lại ở việc nghe thấy mà còn hiểu rõ ý nghĩa và cảm xúc mà người nói muốn truyền đạt. Hãy đặt mình vào vị trí của người nói để cảm nhận được những gì họ đang trải qua. Đôi khi, chỉ cần một câu đơn giản như "Tôi hiểu cảm giác của bạn" có thể giúp người nói cảm thấy được thấu hiểu và chia sẻ.
Không nên phán xét hay áp đặt
Khi lắng nghe, hãy tránh phán xét hay áp đặt ý kiến cá nhân lên người nói. Mỗi người có quan điểm, cảm nhận riêng và việc phán xét chỉ làm cho họ cảm thấy bị cô lập hoặc thiếu tôn trọng. Thay vào đó, hãy lắng nghe một cách cởi mở và tôn trọng ý kiến của người khác.
Kỹ năng đặt câu hỏi
Đặt câu hỏi là một phần quan trọng của kỹ năng lắng nghe. Những câu hỏi mở như "Bạn có thể nói rõ hơn về điều đó không?" hoặc "Tại sao bạn lại cảm thấy như vậy?" giúp khuyến khích người nói chia sẻ thêm thông tin và cảm xúc của họ. Điều này không chỉ giúp bạn hiểu rõ hơn mà còn thể hiện sự quan tâm và tôn trọng đối với người nói.
Sử dụng ngôn ngữ hình thể
Hãy sử dụng ánh mắt, cử chỉ và biểu cảm khuôn mặt để thể hiện sự quan tâm và lắng nghe của bạn. Một cái gật đầu nhẹ, một nụ cười hoặc tiếp xúc mắt đều có thể làm cho người nói cảm thấy được tôn trọng và lắng nghe. Từ đó họ cảm thấy được quan tâm và sẵn sàng làm rõ hơn các chi tiết trong cuộc trò chuyện.
Chia sẻ ý kiến cá nhân
Sau khi lắng nghe, việc chia sẻ ý kiến cá nhân một cách nhẹ nhàng và tôn trọng cũng rất quan trọng. Hãy chắc chắn rằng bạn đã hiểu rõ quan điểm của người nói trước khi đưa ra ý kiến của mình. Việc này giúp tạo ra một cuộc đối thoại hai chiều, xây dựng sự hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau. Đồng thời, cả hai cũng hiểu được góc nhìn của nhau và đi đến được một kết luận thống nhất hoặc hợp lý.
Ứng Dụng Kỹ Năng Lắng Nghe Trong Công Việc
Kỹ năng nghe và nói có sự tương quan mật thiết, việc phát triển một trong hai cũng tạo bước đệm để nâng cao kỹ năng còn lại. Điều này cũng giúp kỹ năng giao tiếp của bạn tốt hơn từng ngày.
Khi có một khả năng lắng nghe tốt, công việc của bạn sẽ trở nên thuận lợi hơn:
- Lắng nghe hiệu quả trong giao tiếp với đồng nghiệp giúp tạo ra môi trường làm việc tích cực và hợp tác.
- Khi thảo luận với sếp, kỹ năng lắng nghe giúp bạn hiểu rõ yêu cầu và mong đợi của cấp trên. Ngoài ra, lắng nghe cũng cho phép bạn đưa ra những câu hỏi phù hợp và phản hồi một cách chuyên nghiệp, tạo ấn tượng tốt với sếp.
- Kỹ năng lắng nghe giúp bạn hiểu rõ những vấn đề mà khách hàng gặp phải và đưa ra giải pháp phù hợp. Cho dù họ là những khách hàng có yêu cầu cao và khó tính nhưng khi cảm thấy được lắng nghe và thấu hiểu, họ sẽ có xu hướng tin tưởng và hài lòng với dịch vụ của bạn hơn.
Xem thêm: 10 Kỹ Năng Sống Quan Trọng Cho Gen Z
Kỹ năng lắng nghe không chỉ giúp bạn trở thành một người giao tiếp tốt hơn mà còn mở ra nhiều cơ hội thành công trong cuộc sống và công việc. Hãy rèn luyện kỹ năng này hàng ngày bằng các cách Kounselly đã gợi ý bên trên nhé. Nhờ đó, bạn sẽ xây dựng được những mối quan hệ bền vững và đạt được nhiều thành công trong sự nghiệp và cuộc sống.