Ngày nay bảo mật website đã trở thành một trong những vấn đề quan trọng hàng đầu đối với các doanh nghiệp và cá nhân sở hữu trang web. Mặc dù có nhiều biện pháp bảo mật được áp dụng, nhưng vẫn tồn tại những lỗ hổng mà bạn có thể chưa biết đến. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích các lỗ hổng bảo mật website phổ biến và cách để nhận biết cũng như phòng tránh chúng.
Lỗ hổng bảo mật là gì?
Lỗ hổng bảo mật (tên tiếng Anh là vulnerability) là một khái niệm phổ biến trong lĩnh vực an toàn thông tin. Có nhiều định nghĩa khác nhau về lỗ hổng bảo mật song tất cả đều có điểm chung là cùng ám chỉ một điểm yếu (kỹ thuật hoặc phi kỹ thuật) của một giao thức, phần mềm, phần cứng hoặc một hệ thống thông tin.
Các lỗ hổng này có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân. Trong đó bao gồm lỗi lập trình, thiết kế hệ thống không an toàn, hoặc thiếu các biện pháp bảo mật cần thiết. Việc phát hiện và khắc phục lỗ hổng bảo mật là một phần quan trọng của quản lý rủi ro và bảo vệ thông tin.
Một số định nghĩa về lỗ hổng bảo mật từ các nguồn
Theo Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia (National Institute of Standards and Technology), lỗ hổng bảo mật là điểm yếu trong quy trình bảo mật hệ thống, hệ thống thông tin, kiểm soát nội bộ hay công tác triển khai có thể bị khai thác bởi tác nhân gây hại. Theo ISO 27005, lỗ hỏng bảo mật được hiểu là điểm yếu của một hoặc một nhóm tài sản mà có thể bị khai thác bởi một hay nhiều mối đe dọa trên mạng.
Theo ENISA, sự tồn tại của một điểm yếu, thiết kế hoặc lỗi triển khai có thể dẫn đến sự cố không mong muốn làm tổn hại đến bảo mật của hệ thống máy tính, ứng dụng, mạng hoặc giao thức liên quan. Còn theo ISACA, lỗ hổng được xem là một điểm yếu trong thiết kế, triển khai, vận hành hoặc kiểm soát nội bộ.
Phân biệt lỗ hổng bảo mật khác với rủi ro bảo mật
Lỗ hổng bảo mật là điểm yếu tồn tại trong hệ thống, phần mềm, phần cứng hoặc cấu hình mạng. Kẻ tấn công có thể khai thác những điểm yếu này để xâm nhập, lấy cắp dữ liệu hoặc phá hoại hệ thống.
Rủi ro bảo mật là khả năng xảy ra sự kiện vi phạm an ninh mạng, dẫn đến tổn thất cho tổ chức hoặc cá nhân. Rủi ro bảo mật xuất phát từ nhiều yếu tố, bao gồm:
- Lỗ hổng bảo mật
- Mối đe dọa bảo mật, như virus, phần mềm độc hại, tấn công mạng
- Yếu tố con người, như thiếu kiến thức về an ninh mạng, thao tác sai lầm
Một số lỗ hổng bảo mật phổ biến
Một số lỗ hổng bảo mật phổ biến bao gồm: SQL Injection, Cross-Site Scripting (XSS), và Cross-Site Request Forgery (CSRF). Các lỗ hổng này có thể dẫn đến việc truy cập trái phép vào dữ liệu, thay đổi hoặc xóa dữ liệu. Hoặc thực hiện các hành động không mong muốn trong ứng dụng web.
Để bảo vệ hệ thống, cần thiết phải áp dụng các biện pháp an ninh. Chẳng hạn như kiểm tra đầu vào từ người dùng, sử dụng các chính sách CORS hợp lý, và xác thực CSRF token.
Nguyên nhân tạo ra lỗ hổng bảo mật
Nguyên nhân tạo ra lỗ hổng bảo mật thường liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau. Một số trong đó bao gồm thiếu sót trong quá trình thiết kế và lập trình phần mềm. Sử dụng các thành phần mã nguồn mở không được kiểm soát chặt chẽ, hoặc không cập nhật các bản vá an ninh kịp thời.
Ngoài ra, sự phức tạp ngày càng tăng của hệ thống công nghệ thông tin cũng làm tăng khả năng xuất hiện lỗ hổng. Để giảm thiểu rủi ro, cần có sự đầu tư vào các biện pháp an ninh mạng toàn diện và đào tạo nhân viên về các nguy cơ an ninh mạng.
Các thông tin bị khai thác từ lỗ hổng bảo mật
Các thông tin bị khai thác từ lỗ hổng bảo mật thường gồm có: tên đăng nhập, mật khẩu, thông tin cá nhân như địa chỉ email, số điện thoại, địa chỉ nhà riêng.. Ngoài ra còn một thông tin tài chính như số thẻ tín dụng, số tài khoản ngân hàng, và trong một số trường hợp, cả dữ liệu nhạy cảm khác. Việc bảo vệ thông tin cá nhân và tài chính là hết sức quan trọng để tránh những rủi ro không đáng có.
Phương pháp quản lý lỗ hổng bảo mật
Dưới đây là các phương pháp bảo mật lỗ hổng được sử dụng phổ biến hiện nay:
Google Hacking
Phương pháp quản lý lỗ hổng bảo mật bằng Google Hacking là việc sử dụng các từ khóa cụ thể trong công cụ tìm kiếm của Google để tìm kiếm thông tin nhạy cảm và tiềm ẩn trên internet không được bảo vệ một cách đúng đắn. Đây là một kỹ thuật được các chuyên gia bảo mật sử dụng để phát hiện các lỗ hổng bảo mật trong các hệ thống và ứng dụng web.
Bằng cách nhập các truy vấn tìm kiếm đặc biệt, người dùng có thể tìm thấy các trang web, tài liệu mà thông thường không dễ dàng truy cập. Phương pháp này đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về cách thức hoạt động của Google và cách thông tin được lập chỉ mục trên internet. Nó cũng đòi hỏi sự am hiểu về an ninh mạng để có thể phân biệt giữa thông tin có ích và thông tin không liên quan hoặc gây hại.
Penetration testing
Phương pháp quản lý lỗ hổng bằng cách Kiểm thử xâm nhập là một quy trình đánh giá an toàn thông tin quan trọng. Mục đích nhằm giúp các tổ chức phát hiện và khắc phục kịp thời các điểm yếu trong hệ thống của mình. Qua đó, giảm thiểu nguy cơ bị tấn công từ bên ngoài và bảo vệ dữ liệu cũng như tài sản thông tin.
Việc áp dụng kiểm thử xâm nhập giúp tổ chức không chỉ tuân thủ các tiêu chuẩn an ninh thông tin quốc tế như ISO/IEC 27001. Bên cạnh đó còn nâng cao nhận thức về an ninh mạng trong toàn bộ tổ chức. Đây là một phần quan trọng trong việc xây dựng một chiến lược an ninh thông tin toàn diện.
Quét lỗ hổng
Phương pháp quản lý lỗ hổng bảo mật hệ thống này sử dụng các công cụ phần mềm để tự động phát hiện và đánh giá các lỗ hổng bảo mật trong hệ thống mạng, ứng dụng và cơ sở dữ liệu.
Quét lỗ hổng giúp các nhà quản trị mạng có cái nhìn tổng quan về tình trạng an ninh của hệ thống thông tin. Từ đó có thể xác định được những điểm yếu cần được ưu tiên khắc phục. Quá trình quét giúp tìm kiếm các lỗ hổng đã được biết đến thông qua các cơ sở dữ liệu lỗ hổng công cộng như CVE. Ngoài ra còn có thể phát hiện ra những lỗ hổng mới chưa được công bố.
Trong thời đại công nghệ số, việc bảo mật website là một yếu tố quan trọng không thể bỏ qua. Lỗ hổng bảo mật có thể xuất hiện mà chúng ta không hề hay biết, gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Để đảm bảo an toàn thông tin, việc cập nhật thường xuyên, kiểm tra và áp dụng các biện pháp bảo mật chặt chẽ là điều cần thiết. Hãy luôn tỉnh táo và sẵn sàng đối phó với các nguy cơ tiềm ẩn để bảo vệ dữ liệu của bạn và của người dùng.
Tìm hiểu thêm về top 10 lỗ hổng bảo mật website trong năm 2023 theo OWASP và các phương pháp bảo mật website.